Hoogbouw circulair renoveren: kan dat rendabel? Ja, wijst afstudeeronderzoek uit
Circulariteit, het is een vaak gehoorde kreet deze dagen. Veel bedrijven zijn of willen ermee aan de slag. Maar hoe? En is dat wel betaalbaar? Onze afstudeerstagiair Daniël van den Broek deed er samen met medestudent Remie Broks onderzoek naar. Heel specifiek zelfs. Hun onderzoeksvraag: appartementencomplexen circulair renoveren, kan dat rendabel? Ja, is het antwoord. Daniël gaat er de komende tijd bij Knaapen nog meer werk van maken.
We doen bij Knaapen veel hoogbouw-renovaties. We renoveerden vier Molenbossenflats in Venlo met in totaal 608 sociale huurwoningen (Antares), de Cliostede-flat in Eindhoven (Woonbedrijf), de flat De Grote Eik in Tilburg van TBV Wonen en we renoveren nu de Kwendelhof (144 appartementen, TBV Wonen), 126 appartementen aan de Jan Vermeerstraat in Venlo (Antares) en 432 appartementen in de Flatwijk in Uden (Area).
Duurzaamheid is daarbij een belangrijk thema. Niet alleen voor ons, maar zeker ook voor onze opdrachtgevers. Niet gek dus, dat wij meteen geïnteresseerd waren toen Daniël ons benaderde met de vraag of hij bij ons zijn afstudeeronderzoek kon doen naar het circulair renoveren van appartementencomplexen.
Samen slimmer en wijzer worden
Pascal van Bezouw (onze bedrijfsleider Renovatie en Onderhoud): “Dit klonk direct als: het mes snijdt aan twee kanten. We geven mensen graag kansen bij ons bedrijf en stimuleren instroom vanuit de jeugd. Daniël was meteen zeer welkom. Dat hij ook nog zo’n actueel en interessant onderwerp had gekozen voor zijn afstudeeronderzoek kwam helemaal mooi uit. Over circulariteit wordt veel gesproken, wij willen het ook dóen. Met het afstudeeronderzoek van Daniël konden we samen nog slimmer en wijzer worden op dit onderwerp.”
“Circulariteit kun je niet alleen doen, circulariteit moet rondgaan. Ik heb er heel veel zin in om bij Knaapen aan de slag te gaan om samen met collega’s, ketenpartners, onderaannemers en opdrachtgevers circulariteit concreet te maken in de visie en op de projecten.”
Daniël
Complexe formules
Makkelijk was het niet, vertelt Daniël. “Er wordt op dit moment veel onderzoek gedaan naar circulariteit, maar daarbij worden allerlei verschillende definities gehanteerd van wat circulariteit inhoudt. Er is een groot grijs gebied van wat nou werkelijk circulair is. Daarnaast wilden wij de rendabiliteit onderzoeken en dat is lastig met 100% zekerheid te berekenen, aangezien we nu nog niet weten wat over 25 jaar bijvoorbeeld de waarde van een deur is. We hebben uiteindelijk bestaande rekenmodellen gebruikt die TNO en Alba Concepts ook gebruiken, maar daar wel variabelen aan toegevoegd om de schaarste van grondstoffen in de tijd mee te nemen.”
Butterfly model van Ellen MacArthur uit de scriptie van Daniël
Aantrekkelijk om circulair te renoveren
En de conclusie van het onderzoek? “Aan de hand van een project van Knaapen, de renovatie van de Kwendelhof van TBV Wonen, maakten we met behulp van verschillende formules een analyse van wat een circulaire renovatie op dit project had gekost. Uit de berekeningen blijkt dat toekomstig geplaatste circulaire bouwdelen met een hoge losmaakbaarheid na 20 à 25 jaar nog een positieve financiële restwaarde kunnen hebben. In deze uitkomst zijn de demontagekosten meegenomen.”
“Daarmee kunnen we concluderen dat het voor woningen met een hoge mutatiegraad nu al aantrekkelijk is om circulair te renoveren, aangezien de restwaarde van de bouwdelen nog hoger ligt dan de demontagekosten bij een verbouwing. Daarbij vertegenwoordigen losmaakbare bouwdelen in ons onderzoek aan het eind van de productlevensduur altijd een restwaarde van 5% ten opzichte van het aankoopbedrag. Dit komt doordat het materiaal altijd nog een restwaarde vertegenwoordigd. Bovenstaande laat zien dat het, volgens ons onderzoek, binnen 25 jaar zowel milieutechnisch als financieel gezien beter is om circulair te renoveren.”
Aanjager en verbinder
Pascal: “Daniël en Remie interviewden veel woningcorporaties voor hun onderzoek en die interviews bevestigen hoe hoog dit onderwerp ook bij woningcorporaties op de agenda staat. We zetten er bij Knaapen op in om onze kennis en ideeën over circulariteit de komende tijd naar een hoger niveau te brengen. Daniël wordt hierin onze aanjager en verbinder. Want er is ook al veel kennis, zowel binnen Knaapen als bij onze opdrachtgevers en partners. Daniël gaat die kennis bij elkaar brengen en ideeën tot uitvoering brengen.”
Circulariteit moet rondgaan
Daniël: “Circulariteit kun je niet alleen doen, circulariteit moet rondgaan. Ik heb er heel veel zin in om bij Knaapen aan de slag te gaan om samen met collega’s, ketenpartners, onderaannemers en opdrachtgevers circulariteit concreet te maken in de visie en op de projecten.”
Vragen, opmerkingen of ideeën? Sparren over circulariteit? Neem contact op met Daniël, samen weten én kunnen we meer dan alleen.