Als aannemer aan de slag met community building
Het is onze droom om langdurig actief te zijn als wijkaannemer. Dan kunnen we niet alleen op technisch, maar ook op sociaal vlak wijken echt verbeteren. In het realiseren van die ambitie is een belangrijke rol weggelegd voor onze nieuwe Kwartiermaker Sociale Duurzaamheid. Maak in vijf vragen kennis met onze Bernice Kamphuis.
Je hebt een achtergrond in het sociale domein. Waarom ben je bij ons komen werken?
“Ik was al bekend met Knaapen en was onder de indruk van de manier waarop ze samenwerken met woningcorporaties en hun bewoners. Door positieve verhalen van Janneke de Cort, die vertelde over de ruimte die ze hier krijgt om dingen uit te proberen en te onderzoeken, werd mijn interesse verder gewekt.
Zo ontdekte ik dat de bewonersbegeleiding binnen de organisatie erg goed ontwikkeld is. Knaapen staat bekend als een sociaal renovatiebedrijf dat een positieve impact wil maken. Dit sociale aspect is voor mij en mijn werk essentieel. Bovendien merkte ik een ambitie om duurzaam vooruit te komen, waardoor ik hier twee grote kansen zie: het uitbreiden van bewonersbegeleiding naar ‘waardevolle wijken’* en het intern aanpakken van duurzaamheid via community building. Ik ben er dan ook van overtuigd dat ik met mijn sociale achtergrond echt iets kan toevoegen.”
*'Waardevolle wijken' is één van de vijf thema's waarop we nu actie ondernemen voor een duurzame toekomst. Lees hier meer over onze duurzaamheidsdoelen.
Je bent al een tijdje werkzaam in de wereld van community building. Kun je uitleggen wat dat precies inhoudt en wat het betekent voor ons?
“Oorspronkelijk ben ik opgeleid als opbouwwerker (oldschool voor community builder). Maar mijn vuurtje voor community building is pas echt gaan branden toen ik actief werd in mijn eigen wijk. Omdat ik een paar jaar geleden bijna van mijn sokken gereden werd op de Boschdijk in Eindhoven, begon ik een burgerinitiatief waarvoor ik in korte tijd tal van buurtgenoten wist te mobiliseren om de straat veiliger te maken. Dit proces was ontzettend boeiend en inspirerend. Terwijl we elkaar in korte tijd beter leerden kennen, ontdekten we dat je als gemeenschap echt een positieve invloed kan uitoefenen op bijvoorbeeld instanties zoals de gemeente, en dat we de eigen leefomgeving daadwerkelijk kunnen verbeteren.
Hierna is het vuur overgesprongen naar het redden van groen bij een sloop- en nieuwbouwproject van ’thuis in mijn eigen wijk. Zo werd Struikroven geboren, een stichting die in vijf jaar is uitgegroeid tot een organisatie met landelijke impact.
'Wat ik het leukste vind aan community building, is dat je bijdraagt aan een betere wereld door mensen in hun kracht te zetten en met elkaar te verbinden.'
Community building is een ambacht. Het draait om het creëren van kansen, het enthousiasmeren van mensen en het gezamenlijk zoeken naar manieren om de leefbaarheid te vergroten. Een goede community builder zet zichzelf op de achtergrond, verbindt mensen op een onzichtbare manier en maakt zichzelf uiteindelijk misbaar. Het is de kunst om mensen met een gemeenschappelijk doel, wens of droom samen te brengen, waarbij je uitgaat van bestaande krachten en talenten in de wijk.
Bij Knaapen zie ik veel mogelijkheden. We komen hier jaarlijks in aanraking met wel 20.000 bewoners. Hoewel dat contact meestal een technische aanleiding heeft, speelt er ook altijd een sociaal aspect. Renoveren is mensenwerk en het sociale contact is van onschatbare waarde. Als het ons lukt om een deel van deze duizenden bewoners met elkaar te verbinden, kunnen we aanzienlijke positieve sociale impact creëren. Een goed verbonden buurt maakt niet alleen een verschil voor de bewoners, maar ook voor woningcorporaties en gemeentes. Bij Knaapen voel ik me gesteund en aangemoedigd om community building te integreren in onze projecten – en daar ben ik erg blij mee.”
Je bent duidelijk op een missie. Wat wil je bij ons bereiken?
“Vanuit de afdeling Duurzaamheid wil ik als community builder mijn collega’s van bewonerscommunicatie inspireren en versterken met de ABCD-methode (Asset Based Community Development). Daarbij ontwikkel ik concrete tools waardoor we als verlengstuk van woningcorporaties nog effectiever kunnen samenwerken met bewoners en maatschappelijke organisaties. Onze ambitie is om na elk renovatieproject betrokken te blijven als wijkaannemer, zodat we een vertrouwd en bekend gezicht blijven in de buurt en bewoners kunnen ondersteunen om actief betrokken te zijn en te blijven. Dit creëert kansen om langdurige verbondenheid in wijken en buurten te stimuleren, wat uiteindelijk de leefbaarheid ten goede komt.
Tegelijkertijd werk ik intern aan een community van 25 gangmakers die de vijf duurzaamheidsdoelstellingen van Knaapen in praktijk gaan brengen, om zo een rimpeleffect te veroorzaken zodat alle 160 medewerkers hun groene bril opzetten."
“Het idee van werken bij een familiebedrijf spreekt me enorm aan. Het is zo bijzonder dat Knaapen al elf generaties bestaat. Dat zette me aan het denken: hoe houden we het bedrijf relevant in de toekomst en zorgen we dat het straks nog bestaat? Aan dat proces wil ik graag mijn bijdrage leveren.”
Als alles mogelijk is, hoe ziet dat wijkaannemerschap er dan uit?
“Wat ik zo tof vind is dat we hier op zowel sociaal als technisch vlak serieus vooruitgang willen boeken. We zijn bezig met het toekomstbestendig maken van de woningen, maar we willen ook de gemeenschap versterken. De bewonerscommunicatie staat als een huis, waardoor we bewoners heel goed kunnen voorbereiden op onze renovatiewerkzaamheden. Nu is het tijd voor de volgende stap: het verankeren van de relaties die we met bewoners opbouwen in het collectief. In andere woorden: we willen evolueren van individuele interacties naar collectieve betrokkenheid, van ik naar wij. In een ideaal scenario groeit de afdeling Bewonerscommunicatie uit tot Community Building, met extra faciliteiten en ruimte voor een gebiedsgerichte en sociale aanpak.
Ik zie het voor me dat actieve bewoners en maatschappelijke partijen zich bij ons aansluiten, zodat we samen het verschil kunnen maken. Daarnaast wil ik graag gebruikmaken van het momentum van renovatie en verduurzaming om mensen zich echt thuis te laten voelen in hun buurt. Met behulp van community building kunnen we in een steeds individualistischer wordende maatschappij de verbondenheid herstellen en grote thema’s zoals eenzaamheid aanpakken.”
Mooie ideeën en grootse plannen. Waar kunnen mensen terecht voor meer informatie en achtergronden?
“Om te beginnen: op 6 juni organiseren we speciaal voor corporaties een webinar met Renda, het netwerk voor professionals in de sociale woningbouw, waar ik geïnterviewd wordt over onze sociale aanpak. Ook kun je je nu al online aanmelden voor het KnaapenCafé in het voorjaar van 2025. Tijdens die bijeenkomst vertel ik meer over de ABCD-methode en presenteer ik de laatste ontwikkelingen op het gebied van community building en wijkwaarde.
Als je enthousiast bent of meer wilt weten over community building, kun je altijd contact met mij opnemen. We zijn ook bezig met het selecteren van de eerste projecten voor onze nieuwe aanpak, dus mail of bel vooral als je een project weet waarvoor dit interessant is.”
Bernice Kamphuis (1985) is Kwartiermaker Sociale Duurzaamheid bij Knaapen. Ze woont in Eindhoven, waar ze ook Klimaatburgemeester was, en is de trotse moeder van twee kinderen. Je kunt haar tijdens kantooruren telefonisch bereiken via 06-303 35 123, of haar mailen: bernice.kamphuis@knaapen.nl.
